10 ciekawostek o życiu bartników
1.
Ludzie umieli podbierać miód dziko żyjącym
leśnym pszczołom już kilkanaście tysięcy lat temu – świadczą o tym malowidła
skalne odkryte w miejscowości hiszpańskiej Cuevas de la Arana.
2.
Osoby zajmujące się bartnictwem nosiły w Polsce
miano bartników lub bartodzieje. Do dziś w nazwach niektórych miejscowości
znajdziemy ślad tej działalności.
3.
Bartnictwo nie było jedyną formą hodowania
pszczół. Stosunkowo wcześnie zaczęto u nas hodować. pszczoły w ulach. Rolę ula
w dawnych czasach pełniły kłody.
4.
Pierwszy polski bartnik o którym wspominają
kroniki żył w czasach Bolesława Chrobrego Zginął z rąk uciekającego przed
naszym królem cesarza Henryka II.
5.
Bartnicy
oddawali się łowiectwu. Byli znakomitymi strzelcami. Miano najlepszych
dzierżyli bartnicy kurpiowscy. Opisując bitwę na Kopańskim Moście przeciw
Szwedom w roku 1708, kroniki wspominają wyborowego strzelca , bartnika spod
Myszyńca – Stachu Konwie
6.
Aby uniknąć konfliktów między bartnikami wprowadzono
już od czasów piastowskich podział na bory bartne- każdy bartnik miał jasno
określony areał , który należał do niego
7.
W borach bartnych, drogą karczowania i wypalania
bartnicy tworzyli łąki bartne. Tu sadzili miododajne rośliny zioła, by lepiej
dożywić pszczoły.
8.
Na barcie wybierano głownie stare, ale zdrowe
sosny i jodły. W obawie przed niedźwiedziami umieszczano je dość wysoko. Na
drzewo bartnik dostawał się za pomocą specjalnego sznura zwanego leziwem.
9.
Choć w dawnych czasach nie było warrozy, możemy
znaleźć opisy lat, w których bartnicy cierpieli z powodu pomoru pszczół.
10.
Bartnicy walczyli też z niedźwiedziami, który
jak skarży się kronikarz Kadłubek „barcie niszczy, miód wybiera i samym
bartnikom zagraża” Było wiele metod na misia, ale najciekawsza to samobitnia.
Nad barcią wieszano gruby kloc drzewa. Niedźwiedź usiłował odsunąć przeszkodę,
ta jednak siłą ciężkości wracała na miejsce- uderzając niedźwiedzia. Rozgniewany
zwierz jeszcze mocniej odrzucał kloc, który oczywiście w związku z tym jeszcze
mocniej go uderzał. Skutecznie odstraszało to niedźwiedzie.
Źródło - Jan Szczudło
„O barciach i bartnikach w dawnej Polsce”
